Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd verschenen
Toeristische bedrijfsleven wacht moeilijke tijden
Klant en concurrent. Duitsland is een grote klant, maar ook een grote concurrent van Friesland. Nederlanders brengen hun vakantie in toenemende mate in Duitsland door. Het Duitse bureau voor de statistiek heeft vastgesteld dat Nederlanders ver bovenaan staan met dik 4,3 miljoen overnachtingen van 30 miljoen overnachtingen in de eerste vijf maanden van dit jaar. Bijna een op de zeven overnachtingen van buitenlanders in Duitsland betrof dus een Nederlandse gast. De zomervakantie- en beurs- en congresovernachtingen zijn nog niet eens meegeteld. De Zwitsers staan op de tweede plaats met 2,25 miljoen overnachtingen bij de Oosterburen. Populair bij Nederlanders zijn oude Duitse steden aan de Oostzee en de Moezel, in het Zwarte Woud en Beieren en in het Harzgebergte, zoals Wernigerode. Foto: ©Friesland Holland Nieuwsdienst.
WOLVEGA (NL) – De Nederlandse vrijetijdssector heeft te kampen met een stagnerende markt, een terugtredende overheid en een consument die de hand op de knip houdt. Terugkijkend op het jaar 2011 overheerst voor veel spelers in de vrijetijdsindustrie nog een positief gevoel. Nederland ontving een recordaantal buitenlandse toeristen en ook Nederlanders gingen vaker op vakantie. De vooruitzichten zijn echter minder rooskleurig. Ook de Friese gastvrijheidssector gaat een uitdagende periode tegemoet. Dit komt aan de orde op de Kennis- en innovatiedag die 25 september 2012 in hotel Galamadammen in Koudum wordt gehouden.
De effecten van de economische crisis en de overheidsbezuinigingen zullen zich in de recreatiesector nog doen gelden, daar is het merendeel van overtuigd. Zoals altijd zijn er winnaars en verliezers. Te productgerichte organisaties die massa bieden, zullen doorgaans moeite hebben te overleven. Er zijn juist kansen voor organisaties die uitblinken in innovatie, kwaliteit, ondernemerschap en die toegevoegde waarde bieden. Dat blijkt uit het 31e Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd van NRIT Media, NHTV internationaal hoger onderwijs Breda en het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) dat 7 september 2012 is verschenen.
2011 relatief goed jaar
De media hebben de afgelopen periode bol gestaan van de negatieve berichtgeving als gevolg van de economische crisis en overheidsbezuinigingen. Tegen de verwachtingen in was 2011 nog een relatief goed jaar voor een groot deel van de vrijetijdssector. Het internationaal toerisme bereikte een recordhoogte waar ook Nederland met 11,3 miljoen buitenlandse toeristen van kon profiteren. Nederlanders gingen zowel in eigen land (+0,2%) als daarbuiten (+0,7%) vaker op vakantie. In de horeca was sprake van herstel en ook attractieparken, culturele instellingen en evenementen deden het goed. Aan de andere kant liggen de jaren van sterke groei ver achter ons en worstelen delen van de sector al jaren met een stagnerende markt.
Positief is dat vakanties en vrijetijdsbesteding een belangrijke plaats innemen in het leven van de Nederlander. De toeristische sector staat dan ook garant voor ruim 37 miljard euro aan bestedingen en creëert ruim 400.000 banen. Dat besef neemt ook in de politiek toe.
Fleurig. De Duitse gastvrijheidssector boert goed. Het scoort met een concurrerende prijs-prestatieverhouding, hoffelijkheid en goede verzorging, ook op en van het terras. Het aantal overnachtingen van buitenlanders is nu al 8 procent hoger dan vorig jaar. Foto: ©Friesland Holland Nieuwsdienst. Hotel aan de Titisee in het Zwarte Woud.
Moeilijke tijden
Dat neemt niet weg dat de grootste klappen in de sector nog zullen gaan vallen. Achterliggende oorzaken zijn onder meer de demografische ontwikkelingen (de bevolking groeit niet meer, de rek is uit de markt, hoewel de vergrijzing nog wel voor een impuls kan zorgen), de overheid die zich terugtrekt en bezuinigt, de consument die door een sterk gegroeid aanbod volop keuze heeft en bovendien door de financiële crisis terughoudend is en de hand op de knip houdt. Koopjesjagen is ook in de vrijetijdssector volkssport nummer één geworden. Het succes van Groupon-acties en vakantieveilingen illustreert deze ontwikkeling.
Zoals altijd zijn er winnaars en verliezers. Organisaties die nog gunstige vooruitzichten hebben, zijn met name aanbieders van kleinschalige, unieke/innovatieve, vernieuwende concepten of kosten-extensieve activiteiten die zich richten op beleving (B&B, kamperen bij de boer, buitenrecreatie). Ook voor de hotellerie valt de komende jaren nog groei te verwachten. Voor een deel van de markt kan het gunstig uitpakken dat Nederlanders de komende tijd dichter bij huis zullen blijven voor vakanties (attracties, verblijfsrecreatie).
Hoofd boven water houden
Substantiële groei valt onder de heersende omstandigheden ook de komende jaren niet meer te verwachten. Toeristisch Europa en daarbinnen Nederland verliezen marktaandeel ten opzichte van de opkomende economieën (met name Azië). Het inkomend toerisme groeit nog wel, maar concurrerende landen doen het beter. Ook Nederlanders brengen hun vakantie in toenemende mate in het buitenland door. De concurrentiepositie van Nederland staat dus onder druk. Een terugtrekkende overheid kan dit effect versterken.
De Nederlandse vrijetijdssector is echter veerkrachtig. Organisaties die het hoofd boven water houden, zullen marktgerichter opereren. De nadruk zal de komende tijd liggen op kostenbesparing, focus in activiteiten, innovatie en uniciteit/onderscheidend vermogen. Die noodzaak tot innovatie was al aanwezig, maar wordt nu gevoed door financiële crisis. Verrassing en vernieuwing zijn daarbij essentieel. Inspelen op de heersende trends betekent dat organisaties rekening moeten houden met de veranderende behoeften van de consument. Die zijn prijsbewust, zoeken beleving en échte ervaringen, zijn voorzien van de nieuwste technologische snufjes, zijn altijd online, vragen om een duurzame en transparante bedrijfsvoering, willen meedenken en meepraten en vormen daarmee een bron van kennis en innovatie.
Bestelinformatie
Het Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd 2012 is voor € 137,50 te bestellen op de site van NRIT Media, www.nritmedia.nl